Cụm Bèo Lục Bình

Tôi bỗng giật mình vì đã nghe được tiếng em bé khóc. Mừng quá, tôi chạy vòng quanh cả khu bệnh viện mà không dám vào bên trong …

Qua hai ngày sau, tuy đã được khâu nhiều mũi nhưng vợ tôi cũng đã được cho xuất viện. Trước khi về, tôi đi thu dọn mấy viên gạch mà tôi đã đặt ở trên một khoảng đất trống, trước sân bệnh viện để nấu cơm và nấu nước sôi cho vợ tôi và cho cả tôi nữa. Không giống như chuyến đi qua, lần nầy tôi đi trước, hai tay xách hai giỏ đồ nặng nề mà lòng đầy vui sướng. Vợ tôi lững thững ẵm thằng Hiển theo sau… Đặt hai giỏ đồ xuống bên mé sông, tôi vội vã dìu vợ tôi lên đò để trở về lại nơi cái “tổ ấm” của chúng tôi bên kia sông. Cái “tổ ấm” của ba chúng tôi là một túp lều nhỏ xiêu vẹo, bên mé sông đã bị bỏ hoang lâu ngày. Tôi đã vớt mấy thân cây cau khô trôi dọc theo sông để chống đỡ cho nó khỏi bị sập xuống. Những gia đình người Hoa trong nhóm được dân làng cho tá túc vì họ có tiền để trả thêm cho các chủ nhà. Chỉ riêng hai vợ chồng chúng tôi đã phải tự đi tìm nơi trú ngụ, vì không ai muốn chứa chấp đàn bà mang thai sắp đẻ trong nhà họ.

 Hơn 90% dân làng là người Hoa nói tiếng Tiều (Tiều Châu), họ sống bằng nghề làm rẫy dừa và khóm. Mỗi sáng sớm, tôi vào rẫy để làm vệ sinh cá nhân. Sau đó, ăn điểm tâm bằng một trái khóm đã chín đỏ và tôi cũng không quên kẹp một trái khác ở giữa hai bẹ dừa khô, kéo về cho vợ tôi. Hai bẹ dừa khô đó sẽ được dùng làm củi để nấu ăn cho những ngày sắp tới…

Ngày đầy tháng của thằng Hiển, một người bạn đã từng chia sẻ bữa đói bữa no với hai vợ chồng chúng tôi trên cồn tới dự. Món quà duy nhất là cục xà-bông Dove của anh ta. 

Sau đó vài ngày, chúng tôi được lệnh nhổ neo. Buổi chiều hôm đó, tôi đi tìm anh dân làng, người đã giúp đỡ hai vợ chồng chúng tôi trong những tháng ngày qua, để biếu anh ta cái áo ba đờ suy (pardessus) và cái hộp quẹt Zippo mà tôi đã mang theo từ Sài Gòn, trước khi ra đi. Anh đã nhận món quà và quạy mặt đi nơi khác mà không nói được lời nào…

Trong bóng đêm dày đặc, tôi chỉ nghe tiếng lao xao của những nhóm người đang chuẩn bị lên đường mà không có ai hỏi ai lời nào. 

Lâm Vinh và Lý Hồng Nhung! – Người ta gọi tên của chúng tôi.

Có đây! – Tôi trả lời 

Tôi đi trước, trên miếng ván gỗ dài, hai tay xách hai giỏ đầy. Vợ tôi ẵm thằng Hiển, bước theo sau. Lên đến ghe, tất cả hành lý đều được yêu cầu để ở phía trước mũi ghe. Tôi dẫn vợ tôi vào ca-bin, phía sau phòng lái và tìm một chỗ mà tôi có thể treo cái võng bằng một tấm ra trải giường gấp làm tám lần, ngay trên chỗ vợ tôi ngồi. Còn tôi, tôi đứng ở gần đó, phía sau phòng ca-bin. 

Tiếng máy nổ rú lên và sau đó chiếc ghe già nua lắc lư qua lại mấy cái rồi chuyển mình, tôi biết rằng chúng tôi đang rời bến. Tôi quay đầu lại để nhìn và để từ giã vùng đất quê hương thân yêu lần cuối cùng. Tôi chỉ thấy mấy tàu lá dừa sậm màu hơn, trong bóng đen dày đặc ở phía sau…

Trong hai ngày đầu, tất cả mọi người trên ghe của chúng tôi đều được bình yên. Số nước uống dự trữ trong thùng phi chỉ còn rất ít và đầy những chất rỉ sét. Mỗi người trong chúng tôi chỉ được cấp phát cho một nắm cơm nhỏ và một chút nước lạnh ở đáy chén để cầm hơi. Riêng phần nước uống của tôi, tôi chỉ nhắp chút xíu rồi trao cho vợ tôi. Nhờ vậy, thằng Hiển vẫn có chút “sữa” mẹ để bú!

Đến ngày thứ ba, ghe của chúng tôi liên tiếp bị cướp hai lần. Trong lần đầu, cái đồng hồ đeo tay và cái nhẫn cưới của chúng tôi đã bị lột mất. Lần thứ hai, tất cả chúng tôi đều bị lùa qua một tàu đánh cá khác, lớn gấp đôi ghe của chúng tôi. Trên boong tàu, họ chia chúng tôi ra làm hai nhóm, nam một bên và nữ một bên để lục soát. Sau đó, chúng tôi không còn gì để bị lấy nữa. Chỉ có một cụ già đã bị ngất đi vì mệt và sợ. Ghe của chúng tôi tuy đông người nhưng không thể chống cự lại được vì chỉ một cái đụng nhẹ là ghe sẽ bị chìm ngay.

Đến ngày thứ tư, mọi người đều mệt lả và tinh thần đã xuống thật thấp vì đêm qua, ghe của chúng tôi đã bị tàu hải quân của Mã Lai kéo ra khơi. Từ chạng vạng tối, họ đã kéo ghe của chúng tôi đến nửa đêm mà họ cũng chưa chịu buông ghe của chúng tôi ra. Chúng tôi phải tự chặt đứt dây kéo của họ để khỏi bị kéo ra xa hơn. Sau đó, chúng tôi quay ngược ghe trở lại để tìm đường vào bờ. Ở cuối ghe là cái nhà cầu sơ sài mà cái cửa của nó cao không quá đầu, bên dưới chỉ có hai miếng ván nhỏ gác ngang qua mà thôi.

Mẹ tôi đâu rồi? – Một người đàn bà hỏi vọng từ phía trước.

Tôi thấy một bà cụ mới vào nhà cầu khi nãy – Một người đàn ông trả lời.

Người đàn bà kéo cánh cửa ra, nhưng không thấy ai cả. Sau đó, tôi được biết rằng bà cụ đã tự trầm mình qua lỗ trống của nhà cầu để cầu xin cho cả ghe được bình yên. Không lâu sau đó, một người thứ hai cũng đã làm giống y như thế. Đó là người chồng của bà!

Qua ngày thứ năm, nhiều người trên ghe đã nằm la liệt. Không ai màng để ý đến chuyện ra đi của mình nữa. Bốn bề trời xanh và biển rộng. Mọi người đều phó thác cho định mệnh!

Tới rồi! – Tiếng của một thanh niên hét lớn lên làm mọi người bừng tỉnh dậy. 

Mấy con chim hải âu bay lượn trên đầu chúng tôi, báo hiệu rằng bờ biển không còn xa lắm. Chúng tôi tiếp tục lướt sóng. Khoảng sương mờ ở chân trời hiện rõ nét dần…

Anh Vinh! Để thằng Hiển cho em! – Người thanh niên nói với tôi một cách phấn khởi. 

Chiếc ghe được rồ máy thật lớn và phóng về hướng bờ biển cho đến khi mọi người đều bị ngã chúi về phía trước vì lườn ghe đã đụng vào cát. Người thanh niên bỏ thằng con trai của tôi vào trong một cái xô nhỏ màu vàng, một tay nâng nó lên khỏi mặt nước, tay kia bơi vào bờ. Sau này tôi mới biết được rằng anh ta chuyên sống bằng nghề chài lưới…

Tất cả mọi người lần lượt nhảy xuống nước để bơi vào bờ. Một số được dìu vào vì không biết bơi hoặc vì yếu sức quá. Tôi là người sau cùng, vì ở cuối ghe. 

Tất cả chúng tôi, vừa lớn vừa nhỏ, gồm 185 người, được “đón chào” bởi cảnh sát Mã Lai. Sau đó, chúng tôi được tập trung vào một ngôi trường tiểu học của làng Nenasi. Trong ba tuần đầu, chúng tôi đã phải sống một cách dè sẻn từ lòng tốt của một số người Hoa kiều trong làng. Số gạo nhận được chỉ đủ để ăn cháo qua ngày cùng với một ít thực phẩm tươi khác, kể cả cà phê, đường và sữa… 

Chúng tôi được chia ra thành từng nhóm nhỏ để đi lãnh nhu yếu phẩm. Sau nầy, một số người quen đã cho tôi biết rằng nhóm của chúng tôi có khá nhiều tay anh chị và họ cũng đã thắc mắc rằng tại sao chúng tôi sống được với họ. Tôi chỉ mỉm cười mà không nói gì cả. Chúng tôi vẫn nấu ăn chung với nhau cho đến khi được lệnh dời về trại tập trung chính thức. Tại đây, vợ chồng chúng tôi đã nhận một người phụ nữ trẻ, đang có thai, làm em nuôi, vì cô ta không có thân nhân và không có áo quần để thay. Lan, tên của người phụ nữ trẻ, đã mượn áo quần của vợ tôi mặc mỗi khi cô ta cần giặt bộ đồ trên người. Cả bốn chúng tôi cùng ngủ chung trong một cái mùng bằng nylon mà tôi đã tìm được trong cái giỏ của chúng tôi ở ngoài bờ biển. Cho đến bây giờ, tôi vẫn còn thấy mắc cỡ vì có một lần, sáng sớm thức dậy, tôi thấy tôi nằm ở giữa, một bên là vợ tôi và bên kia là Lan.

Ngày rời trại Nenasi để vào trại chính ở Cherating, trong lúc ngồi trên xe, một người đàn ông địa phương, tuổi đã quá lục tuần, người mà chúng tôi đã thường gọi là ông nội của thằng Hiển vì ông đã nhiều lần, len lén tiếp tế đồ ăn cho chúng tôi – mang đến ba gói xôi đậu chuối dừa ngạt ngào mùi lá chuối tươi. Chúng tôi nhận những gói quà sáng đó mà không cầm được những giọt nước mắt của mình. Ông cũng thế, vừa khoa tay, ông vừa chặm những ngấn lệ bên khóe mắt của ông, trong khi chiếc xe từ từ lăn bánh. 

Ngày đầu tiên ở trại Cherating, tình cờ, tôi gặp lại một người quen khi còn sống ở cồn Tất Cậu. Anh ta là một thanh niên độc thân, trẻ và ít nói. Chúng tôi tay bắt mặt mừng nhắc lại chuyện cũ.

Cậu giỏi Anh văn, nên ra ngoài để giúp bà con, tôi bận con dại nên không thể ra được – Tôi nói với anh ta.

Đất nầy không phải là đất dụng võ của tôi – Anh ta trả lời.

Đ. M. ở đây bà con cần mà mầy không giúp, qua nước thứ ba người ta đâu cần mầy nữa! – Tôi chửi thề thầm trong bụng.

Từ đó, tôi không còn muốn gặp anh ta nữa…

Sau gần ba tháng sống ở trại Cherating, chúng tôi tạm ổn định nơi ăn chốn ở và đã chuẩn bị tinh thần lâu dài cho việc đi định cư ở nước thứ ba của mình. Trong thời gian đó, đã có khá nhiều phái đoàn từ các nước vào phỏng vấn như Mỹ, Canada và Tân Tây Lan; nhưng tất cả họ đều bỏ về vì dân trong trại đã chen lấn và xô đẩy nhau để được phỏng vấn trước, làm mất trật tự cho cả trại. Đến phiên của phái đoàn Úc vào, chúng tôi cũng không màng để được lên phỏng vấn, vì trước chúng tôi, nguyên cả ghe chỉ có năm người được nhận đi Úc mà thôi. Trời nắng gay gắt, tôi bồng thằng con trai của tôi trên tay, đầu được đội bằng cái khăn tắm màu vàng, bên cạnh tôi là mẹ của thằng Hiển. Chúng tôi đứng chờ trước cổng của dãy nhà dùng làm nơi phỏng vấn. Chúng tôi là những người sau cùng của ghe.

Một người Úc đưa ngón tay trỏ về hướng của chúng tôi và ngúc ngoắc tới lui. Chúng tôi vẫn đứng yên vì không hiểu ông ta muốn gì.

Họ mời anh vào! – Người thông dịch nói vọng ra.

Chúng tôi bước vào và đứng trước bàn giấy của nhân viên người Úc.

I like your family! – Nhân viên người Úc nhìn tôi và nói.

Tôi nhìn ông ta mà không trả lời vì không tin tưởng vào khả năng Anh ngữ của mình.

Do you want to go to Australia? – Anh ta hỏi tiếp.

I don’t know, anywhere will do! – Tôi đã lấy lại bình tĩnh và trả lời.

Anh ta thọc tay vào hộc bàn và rút ra hai tờ giấy màu xanh lợt rồi đưa cho tôi.

Take them home and think about it – come back again tomorrow! – Anh ta nhìn tôi và nói từng chặp…

Thời gian qua thật mau, chẳng mấy chốc đã tới ngày chúng tôi được rời trại. Người duy nhất ra cổng để tiễn đưa chúng tôi lên đường qua trại chuyển tiếp ở Kuala Lumpur là Lan. Bác sĩ trong trại đã cho biết rằng chẳng bao lâu nữa cũng sẽ đến ngày sinh nở của nàng. Và Lan cũng đã được nhận để đi Mỹ theo chồng. Chúng tôi vẫy tay để chào từ biệt Lan rồi bước lên xe, Lan cũng thế, nhưng nàng đã quay mặt đi nơi khác như để che giấu những giọt lệ của nàng. Chiếc xe buýt dài từ từ lăn bánh. Tôi thấy Lan vẫn còn đứng ở đó và nhỏ dần cùng với đám đông.

Thấm thoát đã gần 21 năm lưu lạc nơi xứ người, mấy đứa con của chúng tôi bây giờ đã lớn. Sinh nhật 21 tuổi của thằng Hiển cách đây không lâu. Thằng giữa học lớp 12 và Yến, đứa con gái út, học lớp 10. Bọn chúng đứa nào cũng cao lớn. Tôi thường trêu chọc thằng Hiển rằng “con cao nhờ mẹ ăn nhiều khóm”. Tôi cũng thường kể lại chuyện cũ cho chúng nghe, luôn cả chuyện về anh chàng thanh niên trẻ đó. Mẹ chúng nói rằng thằng Kim giống tôi, thích làm những chuyện không công. Và tôi cũng thường nhủ lòng rằng phải ráng lên để những “cụm bèo lục bình” năm xưa có thể làm màu mỡ thêm cho những vùng đất trên quê hương thứ hai nầy.